Rəqəmsallaşdırma əsrində İKT-nin innovativ inkişafı iqtisadiyyatın inkişafı üçün çox vacibdir: Şərqi tərəfdaş ölkələri bu sahədə Avropa İttifaqı ölkələrindən nə qədər geridədir?

İKT-nin innovativ inkişafı sosial-iqtisadi dəyişikliyin aparıcı qüvvəsidir. İKT, iqtisadiyyatlarını yenidən təşkil etmək və qloballaşdırmaq, daha sürətli iqtisadi inkişafa nail olmaq, yeni iş yerləri yaratmaq, yaşayış səviyyəsini yüksəltmək və bərabərsizliyi azaltmaq istəyən ölkələri vasitələrlə təmin edir. Aİ-də İKT sektoru böyük əhəmiyyət kəsb edir və sürətlə inkişaf edir. Belə ki, 2012-ci ildən 2017-ci ilə qədər İKT xidmətlərində əlavə dəyər 18,3%, İKT istehsalında isə əlavə dəyər 22.5% artmışdır. 2017-ci ildə Aİ-də İKT sektorunun əlavə dəyəri ÜDM-in 3,6%-nə bərabər olub və hazırda bu sektor Aİ iqtisadiyyatında ən səmərəli sektorlardan biridir. Belə ki, 2017-ci ildə İKT sektorunda əməyin məhsuldarlığı iqtisadiyyatın qeyri-maliyyə sektorunda qeydə alınan nəticədən bütövlükdə 65,2% artıq olmuşdur və Belçikada işləyən hər adambaşına maksimum 117600 avro, Finlandiya və Fransada isə maksimum 100000 avro düşmüşdür. Bununla belə, İKT, rəqəmsallaşdırma və rəqəmsal transformasiya yolu ilə iqtisadiyyatın ənənəvi sektorlarının məhsuldarlığına və əlavə dəyər qatqısına kömək edən və ümumi təyinatlı texnologiyaların yaradılmasına imkan verən çox az saylı sektorlardan biridir.

Şərq Qonşuluğu ölkələrində də İKT sektorunda da artım müşahidə olunmuşdur: 2017-ci ildə İKT xidmətlərinin ixracı payı ümumi ixracın təxminən 5%-ni və Belarus və Ukraynada xidmətlərin ixracının təxminən 19%-ni təşkil etmişdir. Region innovativ ideyalarla zəngindir və bəzi texnoloji həllər artıq qlobal miqyasda tanınmağı bacarmışdır. Bununla belə, iqtisadiyyatın qeyri-İKT sektorlarının inkişafına töhfə vermək üçün yüksək potensiala malik ölkələrin innovasiya ekosistemi Aİ-dən geri qalır. Belə ki, Aİ-də 80-ə yaxın biznes inkubatoru və 150 akselerator mövcud olduğu halda, İKT-nin innovativ inkişafına dair tədqiqat göstərir ki, Şərqi tərəfdaş ölkələrində cəmi 42 inkubator və 19 akselerator var.

Regionda İKT-yə əsaslanan inkişaf, İKT-nin davamlı iqtisadi inkişaf üçün istifadəsində vacib olan milli İKT ekosistemlərinin dəstəyinin azaldılması üçün daha koordinasiyalı səyləri əhatə etməlidir. İlkin və müəssisə maliyyələşdirməsinin, sürətləndirmə proqramlarının, şəbəkələşmə və klasterizasiyanın təşviqinə, habelə dünya bazarlarında işləmək üçün müəyyən səriştə və bacarıqlara olan tələbatın ödənilməsinə yeni təkan verilməlidir. Bu elementlər fasiləsiz və güclü İKT sektoru üçün çox vacibdir. İnnovasiya ekosistemlərinə kifayət qədər diqqət yetirilməməsi, Şərqi tərəfdaş ölkələrindən İKT ekosistemi daha yaxşı inkişaf etmiş ölkələrə beyin axınına və startap axınına səbəb olur. EU4Digital, regionda fəaliyyət göstərən şirkətlərin böyüməsi, ÜDM-ə, ixracata və məşğulluğa töhfə verməsi üçün bu cür ekosistemlərin inkişafına təkan verməyə çalışır.