ტელეკომის წესები

სამედიცინო, საგანმანათლებლო, ფინანსური, ბიზნესის და სამთავრობო სერვისების ონლაინ მიწოდების ზრდასთან ერთად, ციფრული კავშირი სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება ყოველდღიურ ცხოვრებაში. აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონში ციფრული დაკავშირებადობის გაუმჯობესებაზე მუშაობის პროცესში, პროგრამა EU4Digital 2019 წლიდან მჭიდროდ თანამშრომლობს აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებთან სომხეთთან, აზერბაიჯანთან, საქართველოსთან, მოლდოვასა და უკრაინასთან. ამ თანამშრომლობით ისინი ხელს უწყობენ მაღალსიჩქარიან, დაცულ და მდგრად ციფრულ დაკავშირებადობას ხელმისაწვდომ ფასად მოქალაქეებისა და ბიზნესისთვის. რა იქნა მიღწეული და როგორ უწყობს ხელს ეს მიღწევები აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონის ციფრული ტრანსფორმაციის უფრო ფართო პოლიტიკურ მიზნებს?

ადამიანზე ორიენტირებული საჭიროებები და უპირატესობები მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული, რადგან ჩვენი მიზანია მდგრადი ციფრული ტრანსფორმაცია - ასე შეთანხმდნენ მონაწილეები პროგრამის EU4Digital ციფრულ კონფერენციაზე აღმოსავლეთ პარტნიორობისთვის, რომელიც 2023 წლის 14 ნოემბერს ჩატარდა. ღონისძიების თემამ „ციფრული სტრატეგიული ავტონომია: ციფრული ტექნოლოგიების ეფექტური გამოყენება საზოგადოებებისა და ეკონომიკის გაძლიერების მიზნით“, შექმნა შესაძლებლობა იმის გამოსაკვლევად, თუ როგორ შეუძლია ციფრულ დაკავშირებადობას და ხელოვნური ინტელექტის მსგავს მიღწევებს გამოავლინოს ინოვაციები მდგრადი მთავრობის, ეკონომიკისა და საზოგადოების მიმართულებით მუშაობის პროცესში.

აზერბაიჯანი და საქართველო მზად არიან გახდნენ ციფრული ჰაბები ოპტიკურ-ბოჭკოვან სატელეკომუნიკაციო „დერეფანში“, რომელიც ევროპას ცენტრალურ და სამხრეთ აზიასთან აკავშირებს. AzerTelecom ახორციელებს მთავარ პროექტს „ციფრული აბრეშუმის გზა“, რომლის მიზანია რეგიონის ციფრული ეკოსისტემის განვითარება მსოფლიოს ყველაზე მოწინავე სტანდარტების მიხედვით. აზერბაიჯანში მიმდინარეობს ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელების მშენებლობა და დაწყებულია მაგისტრალური ხაზის მშენებლობის პირველი ფაზა კასპიის ზღვის გავლით, რომელიც 2024 წლის ბოლომდე ერთმანეთთან დააკავშირებს აზერბაიჯანსა და ყაზახეთს.

ციფრული სფერო ყოველდღიურობის უმნიშვნელოვანეს ნაწილად იქცა აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონში (EaP). ამიტომ კოორდინირებულ მიდგომას სტრატეგიული დაგეგმვის მიმართ, პოლიტიკის და კანონმდებლობის შესაბამისობაში მოყვანას და ინვესტიციებს დღეისათვის გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს. ეს იყო ძირითადი ინფორმაცია პროგრამის EU4Digital საკოორდინაციო კომიტეტის მე-5 ყოველწლიური შეხვედრიდან, რომელიც 2023 წლის 15 ნოემბერს ონლაინ ჩატარდა.

პროგრამის EU4Digital საქმიანობას აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონის ქვეყნების - სომხეთის, აზერბაიჯანის, მოლდოვის რესპუბლიკის, საქართველოსა და უკრაინის საჭიროებები განაპირობებს. ეს აქტივობები მიმდინარეობს მჭიდრო თანამშრომლობით ორმხრივ აქტივობასთან, რომლის მენეჯმენტს ევროკავშირის წარმომადგენლობები ევროკავშირისა და აღმოსავლეთ პარტნიორობის ერთობლივი დღის წესრიგის ფარგლებში ახორციელებენ. შედეგების მაქსიმალურად გაუმჯობესების მიზნით, პროგრამამ EU4Digital მისი განხორციელების მიმდინარე, მეორე ფაზაში უმასპინძლა სამუშაო შეხვედრას ევროკავშირის და აღმოსავლეთ პარტნიორი ქვეყნების ძირითად დაინტერესებულ მხარეებს შორის. შეხვედრა 2023 წლის 18 ოქტომბერს ბრიუსელში ჩატარდა. შეხვედრის მონაწილეებს ჰქონდათ საშუალება განეხილათ პროექტის შედეგები, გამოთქვათ საკუთარი მოსაზრებები მის შესახებ და გან ეხილათ, თუ როგორ უნდა დაჩქარდეს პროგრამის EU4Digital საქმიანობის დანერგვა ეროვნულ დონეზე.

2023 წლის 8 ნოემბერს ევროკომისიამ გასცა რეკომენდაცია იმის თაობაზე, რომ ევროპის კავშირის საბჭომ დაიწყოს მოლაპარაკებები უკრაინისა და მოლდოვის ევროკავშირში გაწევრიანების შესახებ და მიანიჭოს საქართველოს კანდიდატი ქვეყნის სტატუსს იმ პირობით, თუ ქვეყანა ღონისძიებების მთელ რიგს განახორციელებს. გარდა ამისა, ევროკომისიამ დაამტკიცა 2023 წლის გაფართოების პაკეტი, რომელშიც პირველად იქნა შეფასებული ამ ქვეყნების მიერ მიღწეული პროგრესი.

კონკრეტული შემდგომი ნაბიჯები აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონში ფართოზოლოვანი ქსელის განვითარებასთან დაკავშირებით შეთანხმებული იქნა დამოუკიდებელ მარეგულირებელთა და ფართოზოლოვანი გადაცემის ექსპერტთა სამუშაო ჯგუფის (IRB EWG) შეხვედრაზე, რომელიც 2023 წლის 25-26 ოქტომბერს სომხეთის დედაქალაქ ერევანში ჩატარდა. შეხვედრის ძირითადი თემები იყო ფართოზოლოვან ქსელზე წვდომის საბითუმო ბაზრის ანალიზი და ფართოზოლოვან ქსელზე წვდომის მონიტორინგი.

საქართველოში 5G მობილური ინტერნეტის დანერგვის აუქციონის ჩატარების შემდეგ, მომდევნო 3-7 წლის განმავლობაში ქვეყნის 5G ქსელს სავარაუდოდ ტელეკომის ოპერატორი Cellfie Mobile გააფართოებს. აუქციონი საქართველოს სამაუწყებლო და ელექტრონული კომუნიკაციების მარეგულირებელმა ორგანომ კომუნიკაციების კომისიამ 2023 წლის აგვისტოში ჩაატარა.

პროგრამამ EU4Digital გამოაქვეყნა ანგარიში ევროკავშირის საუკეთესო პრაქტიკის შესახებ კონკურენტუნარიანი ფართოზოლოვანი ქსელის მხარდაჭერის საკითხებზე. ანგარიში აანალიზებს ევროკავშირის ხუთი წევრი ქვეყნის მაგალითებს, და აზიარებს გამოცდილებას, რომელიც აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებმა შესაძლოა ფართოზოლოვანი ბაზრის განვითარების მონიტორინგისა და ფართოზოლოვანი პოლიტიკის განხორციელების პროცესში გამოიყენონ. ეს საქმიანობა საშუალებას მისცემს პროგრამას EU4Digital და აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებს გააცნობიერონ ციფრული კავშირის მიზნები, რომლებიც მხარს უჭერს ევროკავშირის ძირითად პოლიტიკას სატელეკომუნიკაციო კავშირის საკითხში.