Քաղաքականության համատեքստ

Արեւելյան գործընկերությունը (ԱլԳ) համատեղ քաղաքական նախաձեռնություն է, որի նպատակն է խորացնել եւ ամրապնդել Եվրոպական միության (ԵՄ), նրա անդամ պետությունների ու վեց արեւելյան հարեւանների՝ Հայաստանի, Ադրբեջանի, Բելառուսի¹, Վրաստանի, Մոլդովայի եւ Ուկրաինայի միջեւ հարաբերությունները: ԵՄ-ի հարաբերություններն իր հարեւանների հետ կարգավորվում են ԵՄ-ի գլոբալ ռազմավարությամբ եւ վերանայված Եվրոպական հարեւանության քաղաքականությամբ, որոնք ԵՄ-ի արեւելյան հարեւանների կայունության եւ դիմակայունության բարելավման ուղղությամբ ջանքերի կենտրոնացման կոչ են անում:

«EU4Digital» նախաձեռնությունը նպաստում է Արեւելյան գործընկերության (ԱլԳ)՝ կայուն թվային փոխակերպման հասնելու նպատակին, որը բաղկացած է հանրային քաղաքականության չորս առանձին ճյուղերից.

Թվային ենթակառուցվածքներ. կենտրոնանում է ինտերնետ հասանելիության «բացը» վերացնելու վրա, որը ենթադրում է գերարագ ինտերնետից մատչելի հասանելիություն ԱլԳ տնային տնտեսությունների 80%-ի համար:
Էլեկտրոնային կառավարում. ներդրումներ է կատարում առցանց հանրային ծառայությունների հասանելիության եւ փոխադարձաբար ճանաչված թվային ստորագրությունների ուղղությամբ եւ կենտրոնանում է թվային տրանսպորտային միջանցքների վրա՝ բարելավելու սահմաններից դուրս փաստաթղթերի եւ տեղեկատվության հոսքը:
Թվային տնտեսություն եւ նորարարություններ. վերաբերում է միջսահմանային էլեկտրոնային կոմերցիային, թվային կրթության միջոցով ԱլԳ մեկ միլիոն քաղաքացիների թվային հմտությունների զարգացմանը եւ թվային նորարարությունների ուղղությամբ ներդրումների իրականացմանը։
Կիբեր դիմակայունություն – կիբերանվտանգություն. կենտրոնանում է կիբերանվտանգության ինստիտուցիոնալ, քաղաքական եւ օրենսդրական հիմքերի ստեղծման եւ տվյալների փոխանակման ապահովման եւ հեշտացման համար մեթոդաբանությունների ու չափորոշիչների ներդրման վրա:

ԱլԳ քաղաքականության նորացված օրակարգը ԵՄ եւ ԱլԳ երկրների ներկայացուցիչների կողմից հաստատվել է 2021 թվականին կայացած ԱլԳ գագաթնաժողովում եւ համատեղ հռչակագրում ներառում է հինգ հիմնական նպատակներ, որոնք կենտրոնացած են վերականգնման, դիմակայունության եւ բարեփոխումների վրա, մասնավորապես.

Միասին՝ հանուն դիմակայուն, կայուն եւ ինտեգրված տնտեսությունների
Միասին՝ հանուն հաշվետու հաստատությունների, օրենքի գերակայության եւ անվտանգության
Միասին՝ հանուն բնապահպանական եւ կլիմայական դիմակայունության
Միասին՝ հանուն դիմակայուն թվային փոխակերպման
Միասին՝ հանուն դիմակայուն, արդար եւ ներառական հասարակությունների

Այս շրջանակում գոյություն ունի ամբողջ տարածաշրջանի քաղաքացիների համար շոշափելի արդյունքներ ապահովելու միասնական հանձնառություն: 2020 թվականից հետո Արեւելյան գործընկերության երկարաժամկետ քաղաքականության նպատակների այս համախումբը հիմնված է նախորդ «20 թիրախային արդյունք 2020 թվականի համար» օրակարգի ձեռքբերումների վրա: Նոր նպատակներն առաջարկվել են 2020 թվականի մարտին՝ «Դիմակայունության ապահովում. Արեւելյան գործընկերություն, որ ապահովում է բոլորին» համատեղ ուղերձում՝ համապատասխան գործընկերների եւ շահագրգիռ կողմերի հետ խորհրդակցությունից հետո։

Հաջորդիվ 2021 թվականի հուլիսին այս նպատակների շուրջ ընդունվում է «Վերականգնում, դիմակայունություն եւ բարեփոխումներ. Արեւելյան գործընկերության առաջնահերթությունները 2020-ից հետո» համատեղ աշխատանքային փաստաթուղթը՝ սահմանելով Արեւելյան գործընկեր ության երկրների քաղաքացիների եւ բիզնեսների առաջնահերթություններին ուղղված գործողությունները:

Այս օրակարգում նշված 2025 թվականի համար տասը թիրախային նպատակներից են.

Ներդրումներ մրցունակ եւ նորարարական տնտեսությունների ուղղությամբ
Ներդրումներ մարդկանց եւ գիտական համայնքների ուղղությամբ
Ներդրումներ անվտանգության եւ կիբերդիմակայունության ուղղությամբ
Ներդրումներ թվային փոխակերպման ուղղությամբ
Ներդրումներ ներառական, գենդերային առումով հավասար եւ տարբեր հասարակությունների ու ռազմավարական հաղորդակցության ուղղությամբ
Ներդրումներ առողջապահական դիմակայունության ուղղությամբ

Նոր օրակարգը կյանքի կկոչվի 2.3 միլիարդ եվրո արժողությամբ տնտեսական եւ ներդրումային պլանով, որի շրջանակում հնարավոր կլինի հավաքագրել մինչեւ 17 միլիարդ եվրո պետական եւ մասնավոր ներդրումներ:

[1] Բելառուսը 2021 թվականի հուլիսին պաշտոնապես դադարեցրել է իր մասնակցությունը Արեւելյան գործընկերությանy։