აღმოსავლეთ პარტნიორობა – ეს არის ერთობლივი პოლიტიკური ინიციატივა, რომელის მიზანია ურთიერთობების გაღრმავება და გაძლიერება ევროკავშირს, მის წევრ სახელმწიფოებს და მის ექვს აღმოსავლეთ მეზობელს შორის: აზერბაიჯანი, ბელარუსი1, მოლდოვის რესპუბლიკა, საქართველო, სომხეთი და უკრაინა. ევროკავშირის ურთიერთობებს მის მეზობლებთან წარმართავს მისი გლობალური სტრატეგია და შესწორებული ევროპული სამეზობლო პოლიტიკა, რომელიც აცხადებს, რომ აუცილებელია ფოკუსირება ევროკავშირის აღმოსავლეთ მეზობლების სტაბილურობის და სიცოცხლისუნარიანობის გაუმჯობესებაზე.
ინიციატივა EU4Digital ხელს უწყობს აღმოსავლეთ პარტნიორობის ამოცანის განხორციელებას, რომელიც მყარ ციფრულ ტრანსფორმაციაში გამოიხატება და პოლიტიკის ოთხი ძირითადი პრინციპისგან შედგება:
- ციფრული ინფრასტრუქტურა: მისი მიზანია ინტერნეტზე წვდომაში არსებული განსხვავებების აღმოფხვრა „ათი უპირატესი სამიზნით“; ეს გულისხმობს აღმოსავლეთ პარტნიორობის შინამეურნეობების 80%-ის უზრუნველყოფას ხელმისაწვდომი მაღალსიჩქარიანი ინტენეტით.
- ელ-მმართველობა: მისი მიზანია ონლაინ საჯარო სერვისების ხელმისაწვდომობა და ციფრული ხელმოწერის ორმხრივი აღიარება; ეს მიზანი ხორციელდება ციფრული სატრანსპორტო დერეფნების საშუალებით საზღვრებს შორის დოკუმენტებისა და ინფორმაციის ნაკადის გასაუმჯობესებლად.
- ციფრული ეკონომიკა და ინოვაცია: ჭრის სახელმწიფოთაშორისი ელ-კომერციის საკითხებს, და ციფრულად აძლიერებს აღმოსავლეთ პარტნიორობის რეგიონის ერთ მილიონ მოქალაქეს ციფრული განათლების, ასევე ციფრული ინოვაციებში ინვესტირების გზით.
- კიბერმდგრადობა –კიბერუსაფრთხოება: ფოკუსირებულია კიბერუსაფრთხოების ინსტიტუციური, პოლიტიკის და საკანონმდებლო ჩარჩოების ჩამოყალიბებაზე და მეთოდოლოგიების და სტანდარტების დანერგვაზე მონაცემთა გაცვლის უზრუნველყოფის და ხელშეწყობის მიზნით.
აღმოსავლეთ პარტნიორობის განახლებული პოლიტიკის დღის წესრიგი ევროკავშირის და აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნების წარმომადგენლებმა დაამტკიცეს აღმოსავლეთ პარტნიორობის 2021 წლის სამიტზე და ერთობლივ დეკლარაციაში, მას აქვს ხუთი ძირითადი ამოცანა, რომლებიც ფოკუსირებულია აღდგენაზე, მდგრადობასა და რეფორმებზე, კერძოდ:
- ერთად მდგრადი, სტაბილური და ინტეგრირებული ეკონომიკისთვის
- ერთად ანგარიშვალდებული ინსტიტუტების, კანონის უზენაესობის და უსაფრთხოებისთვის
- ერთად გარემოსა და კლიმატის სიცოცხლისუნარიანობის მიმართულებით
- ერთად მდგრადი ციფრული ტრანსფომრაციისთვის
- ერთად მდგრადი, სამართლიანი და ინკლუზიური საზოგადოებებისთვის
ამ ჩარჩოს ფარგლებში არსებობს ერთობლივი ვალდებულება რეალური შედეგების მისაღწევად მოქალაქეებისთვის მთელ რეგიონში. გრძელვადიანი პოლიტიკური ამოცანები აღმო სავლეთ პარტნიორობისთვის 2020 წლის შემდეგ ემყარება წარსულ დღის წესრიგს და ინიციატივის 20 შედეგი 2020 წლისთვის მიღწევებს.
ახალი ამოცანები შემოთავაზებული იყო 2020 წლის მარტში, შესაბამის პარტნიორებთან და დაინტერესებულ მხარეებთან კონსულტაციების შემდეგ, ერთობლივ კომუნიკაციაში „სიცოცხლისუნარიანობის გაძლიერება – აღმოსავლეთ პარტნიორობა, რომელსაც მოაქვს შედეგები ყველასთვის“.
მას მოჰყვა 2021 წლის ივლისის პერსონალის ერთობლივი სამუშაო დოკუმენტი „აღდგენა, სიცოცხლისუნარიანობა და რეფორმა: 2020 წლის შემგომი პრიორიტეტები„, რომელიც ამ ამოცანებს ეფუძნება, განსაზღვრავს ქმდებებს პრიორიტეტების გადასაწყვეტად, და აუმჯობესებს ადამიანების ცხოვრებას და ბიზნესს აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებში.
ამ ახალ დღის წესრიგში მოცემულია ათი უმთავრესი მიზანი 2025 წლისთვის:
- ინვესტირება კონკურენტუნარიან და ინოვაციურ ეკონომიკაში
- ინვესტირება ადამიანებსა და ცოდნის საზოგადოებებში
- ინვესტირება უსაფრთხოებასა და კიბერმდგრადობაში
- ინვესტირება ციფრულ ტრანსფორმაციაში
- ინვესტირება ინკლუზიურ, გენდერულად თანასწორ და მრავალფეროვან საზოგადოებებში, და სტრატეგიული კომუნიკაცია
- ინვესტირება ჯანმრთელობის სტაბილურობაში
მომდევნო ახალ დღის წესრიგს და გრძელვადიან ამოცანებს ზურგს უმაგრებს 2,3 მილიარდი ევროს მოცულობის ეკონომიკური და საინვესტიციო გეგმა, რომელსაც აქვს 17 მილიარდ ევრომდე მოზიდვის პოტენციალი შემდგომი საჯარო და კერძო ინვესტიციების სახით.
[1] 2021 წლის ივლისში ბელარუსმა ოფიციალურად შეაჩერა საკუთარი მონაწილეობა აღმოსავლეთ პარტნიორობაში.